خودشناسی از جمله مهارت‌های زندگی است که به افراد کمک می‌کند به موفقیت و سلامت جسمی و روانی برسند. عموما بسیاری از افراد فکر می‌کنند که خودشان را می‌شناسند و به تمام جوانب روحیاتشان واقف هستند اما این تفکر در حالتی اتفاق افتاده است که بیشتر ما بسیاری از بخش‌های شخصیت خودمان را نمی‌شناسیم و همین موضوع باعث می‌شود که رفتارها یا تصمیمات نامناسبی را بگیریم که در نهایت همه چیز را خراب می‌کنند. در واقع با خودشناسی می‌توانید الگوهای فکری مخرب را شناسایی کنید و در زندگی تصمیمات عاقلانه تری بگیرید. در این راه تمرین‌های مختلفی وجود دارد که به شما کمک کننده است و در ادامه بیشتر درباره آن صحبت خواهد شد.

 منبع : خودشناسی چیست

خودشناسی

خودشناسی یکی از مهارت‌هایی است که همه انسان‌های موفق آن را به خوبی انجام می‌دهند. در مسیر کسب این مهارت شما آموزش می‌بینید که چگونه رفتار و عکس‌العمل شما بر اساس درون‌تان کنترل شود و همه واکنش‌ها و رفتارتان را در هر شرایطی بشناسید تا طبق آن همه‌چیز را به بهترین نحو انجام دهید. با رسیدن به این توانایی به خوبی خودتان را با علایق‌تان سازگار می‌کنید و با بقیه افراد رفتار بهتری دارید.

اهمیت خودشناسی

خودشناسی به معنی توجه لحظه به لحظه به تفکرات و افکارمان است که در نهایت باعث پذیرش و و مدیریت آگاهانه رفتارمان می‌شود. افرادی که خودشان را می‌شناسند کمتر تحت تاثیر ناخودآگاه قرار می‌گیرند و آگاهانه رفتار می‌کنند پس در نهایت سلامت روانی‌شان تامین می‌شود و دیدگاه مثبت‌تری نسبت به همه‌چیز پیدا می‌کنند. این افراد زندگی را با عمق بیشتری تجربه می‌کنند و روابط اجتماعی بهتری دارند.

تمرین‌هایی برای خودشناسی

با تمرین‌های زیر می‌توانید این مهارت را در خود تقویت کنید:

1. از خودتان بپرسید چرا؟

عموما قبل و بعد از انجام کاری از خودتان بپرسید چرا این کار را انجام می‌دهید و تا زمانی که حداقل سه جواب قانع‌کننده به خودتان نداده‌اید این کار را ادامه دهید تا کاملا دلایل‌تان را برای انجام هرکاری بفهمید. در این مرحله شما می‌توانید خودتان را بهتر بشناسید و برای بهبود آن تلاش کنید.

2. گسترش دایره لغات عاطفی

محدودیت دایره لغات باعث می‌شود شما توانایی بیان بعضی از احساسات خود را نداشته باشید و متوجه نشوید که در بیشتر زمان‌ها چه احساساتی از خودتان نشان می‌دهید. این مورد باعث می‌شود نتوانید از خودتان تعریف درستی داشته باشید و در نهایت خودشناسی دچار مشکل می‌شود پس دایره لغات خود را افزایش دهید.

3. جلوگیری از واکنش ناخودآگاه

برای خودشناسی و جلوگیری از رفتارهای هیجان‌زده بهتر است مراقب واکنش‌های ناخودآگاه‌ خود باشید و از آن‌ها جلوگیری کنید تا بتوانید به بهترین نحو رفتارهای خودآگاه که خودتان آن را انتخاب می‌کنید را بشناسید.

4. برای خودشناسی عیب‌هایتان را نپوشانید

هیچ شخصی بدون عیب و نقص نیست که برای شناخت خودتان نباید آن‌ها را بپوشانید. دانستن نقص‌هایتان زمانی که آن‌ها را نپذیرید و مسئولیتش را قبول نکنید هیچ فایده‌ای ندارد. با این کار می‌توانید بخش‌های زیادی از شخصیت‌تان را بشناسید.

5. زبان بدنتان را مورد بررسی قرار بدهید

یکی از راه‌های شناخت افراد، درک کردن احساساتشان و پی بردن به تفکرات آن‌ها، توجه به زبان بدن آن‌هاست. شما برای شناخت خودتان هم باید به زبان بدن‌تان توجه کنید. برای این کار می‌توانید در مواقع مختلف از خودتان فیلم بگیرید و آن را تماشا کنید و اگر اشتباهی در زبان بدنتان مشاهده کردید آن را اصلاح کنید.

6. برای خودشناسی به عقاید مخالف با دیدگاهتان توجه کنید

زمانی که به عقاید و دیدگاه‌های مختلف توجه می‌کنید باعث می‌شود که بارها راجع‌به باورهای خودتان تفکر کنید و از خودتان سوال بپرسید. با خودتان بحث کنید و ببینید که به کدام یک پایبند هستید و کدام یک در حد یک باور باقی مانده است. با این کار بهتر می‌توانید خودتان را بشناسید.

7. نوع شخصیت خودتان را بشناسید

نوع شخصیت خود را شناسایی کنید تا بهتر بتوانید همه چیز را راجع ‌به خودتان بدانید. برای تعیین نوع شخصیت می‌توانید از آزمون‌هایی که به این کار کمک می‌کنند استفاده کنید. برای داشتن اعتبار بالا در نتیجه آزمون‌ها بهتر است که از یک متخصص کمک بگیرید.

8. به دنبال انتقادات و پیشنهادات سازنده باشید

همیشه از انتقادات و پیشنهاداتی که از سمت اطرافیان دریافت می‌کنید توجه داشته باشید به دلیل این که ممکن است افراد دیگر ویژگی‌ها و خصوصیاتی را در ما ببینند که خودمان به هر دلیلی آن را پنهان کنیم و نادیده بگیریم پس بهتر است که به نقدهای درست دیگران توجه کنیم.

توسعه و افزایش خودشناسی

با استفاده از راهکارهای زیر می‌توانید به خودشناسی برسید:

1. بدون تعصب خودتان را ارزیابی کنید

برای این که بتوانید خودتان را به خوبی بشناسید باید تعصب را کنار بگذارید و خودتان را به همان شکلی که هستید ببینید و بپذیرید. اگرچه انجام این کار بسیار دشوار است اما شناخت خود واقعی‌تان را امکان‌پذیر می‌کند که می‌تواند مزایای فوق‌العاده‌ای برای شما داشته باشد. زمانی که بتوانید بی‌طرف ارزیابی را انجام دهید به راحتی روش‌های پذیرفتن شخصیت‌تان و برنامه‌ریزی در آینده را متوجه می‌شوید.

2. استفاده از آزمون‌های خودشناسی

آزمون‌های خودشناسی می‌توانند به سرعت اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار دهند اما برای این که به نتیجه مناسبی برسید باید همه سوالات را با صداقت کامل پاسخ دهید. در این راه مطمئن باشید که از آزمون‌های مناسبی استفاده می‌کنید که استاندارد باشد.

3. داشتن دفترچه یادداشت

زمانی که همه اتفاقات روزمره و برخوردها و مشکلاتتان را یادداشت کنید به راحتی می‌توانید بدانید در هر محیطی چه واکنشی نشان می‌دهید و امکانی را برای شما فراهم می‌کند تا به خوبی بتوانید همه چیز را تحت کنترل بگیرید. در این مسیر به آرامش ذهنی می‌رسید که به خوبی در پی آن توانایی فکر کردن به ایده‌ها و اهداف جدید را پیدا می‌کنید.

4. خوداندیشی را به صورت روزانه انجام دهید

برای این که به خودشناسی برسید باید خوداندیشی را هر روز انجام دهید پس برای این کار زمانی را در هر روز مشخص کنید تا خودتان را صادقانه به عنوان یک انسان مورد بررسی قرار دهید و همه چیز را ارزیابی کنید. صحبت راجب این مورد بسیار راحت و آسان است اما انجام آن به اراده و مهارت نیازمند است که با تمرین آن به مراحل خوبی دست پیدا می‌کنید. بهتر است برای این فکر کردن مکان ساکتی را انتخاب کنید و از روزی 15 دقیقه شروع نمایید.

مزیت‎های خودشناسی

از فواید و مزیت‌های خودشناسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. شاد زیستن

زمانی که شما بتوانید خودتان را به خوبی بشناسید و همان‌طور که هستید خودتان را نشان دهید و به اطرافیان معرفی کنید، احساس می‌کنید که یک خود واقعی را در اختیار گذاشته‌اید و بهتر می‌توانید مسیرتان را انتخاب کنید تا به خواسته‌هایتان برسید. این مسئله در نهایت باعث ایجاد احساس شادی بیشتری در زندگی خواهد شد. خودشناسی یعنی قدم برداشتن در مسیر رسیدن به آرزوهایتان به دلیل این که هر چه خودتان را بیشتر بشناسید تصویر روشن‌تری از آرزوهایتان به دست می‌آورید که این موضوع می‌تواند به خوبی باعث احساس سرزندگی در شما بشود.

2. کاهش درگیری‌های درونی

زمانی که شما بتوانید خودتان را به خوبی بشناسید بسیاری از چالش‌های درونی خودتان را می‌توانید به خوبی حل کنید. علاوه بر این زمانی که واکنش‌تان با احساسات، ارزش‌ها و باورهای شما مطابق باشد در نهایت تضاد و درگیری‌های درونی شما کاهش پیدا می‌کند پس می‌توانید ذهنی آرام‌تر داشته باشید.

3. موفقیت در تصمیم‌گیری

زمانی که خودتان را به خوبی بشناسید انتخابات بهتری در زندگی خواهید داشت و از طرفی تصمیم‌گیری بسیار برای شما آسان‌تر می‌شود. خودشناسی می‌تواند در انتخابات کوچک مانند خرید لباس و تصمیم‌گیری‌های بزرگ مانند انتخاب شریک مناسب برای زندگی تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. زمانی که خودتان را بهتر بشناسید چهارچوب‌هایی برای خودتان ایجاد می‌کنید که می‌تواند در مشکلات مهم زندگی راه‌گشا باشد.

4. کنترل بر خود

اگر بتوانید خودتان را به خوبی بشناسید می‌توانید رفتارهایی که باعث ایجاد انگیزه در شما می‌شود را شناسایی کنید و نسبت به آن‌ رفتارها و عادات متناسبی را شکل دهید و تقویت کنید و در برابرش عادت‌های بد را از بین ببرید و بر آن غلبه کنید. در این مسیر ارزش‌ها و اهدافی که اراده شما را تقویت می‌کند بهتر می‌شناسید.

5. مقاوم شدن در برابر فشارهای اجتماعی

هنگامی که شما خودتان را بشناسید و ارزش‌ها و اولویت‌تان را مشخص کنید کمتر تحت‌تاثیر فشارهای اجتماعی قرارمی‌گیرید و کمتر مجبور به انجام کارهایی می‌شوید که علاقه‌ای به پذیرش یا انجام آن ندارید.

6. درک و تحمل دیگران

زمانی که خودتان را به خوبی بشناسید متوجه بسیاری از کارها و حتی رفتارهای خودتان و دیگران می‌شوید پس در نتیجه زمانی که با نقاط ضعف و قوت‌ خودتان آشنا شدید راحت‌تر توانایی درک و تحمل دیگران را پیدا می‌کنید و با آن‌ها همدردی می‌نمایید.  

چرا افراد زیادی موفق به خودشناسی نمی‌شوند؟

افراد کمتری توانایی موفق شدن در خودشناسی را دارند به دلیل این که ممکن است موانع زیادی در برابرشان قرار بگیرد و آن‌ها تسلیم این موانع بشوند. مسائلی که سر راه افراد با هدف خودشناسی قرار می‌گیرد شامل موارد زیر هستند.

1. ترس از روبه‌رو شدن با خود

شاید این مورد برای شما غیرقابل باور باشد اما باید بدانید که بسیاری از شما از روبه‌رو شدن با چیزی که در درونتان دارید می‌ترسید. در بسیاری از موارد از این می‌ترسید که چیزی را که سال‌ها در ذهن‌تان بافته‌اید و با آن مدت‌ها زندگی‌ کرده‌اید نقض شود. شاید گذشته خوبی نداشته‌اید و برای‌تان آزار دهنده باشد که با آن روبه‌رو شوید. پس اولین دلیلی که شما در خودشناسی موفق نمی‌شوید ترس از درونتان است.

2. اهمال‌کاری

در بعضی از موارد آن‌قدر در مسائل و موقعیت‌های دیگر زندگی گم می‌شوید که انرژی و حوصله تفکر و تلاش برای خودشناسی را از خودتان می‌گیرید و همیشه به دنبال بهانه‌ای هستید که دست از انجام این کار بکشید بدون این که به نتیجه و تاثیر آن فکر کنید.

3. عملکرد مغز

عموما فکر کردن کار سختی است و نیاز به انرژی بسیار بالایی دارد از طرف دیگری عملکرد مغز انسان به طوری طراحی شده است که علاقه دارد برای حفظ زندگی خود کمترین میزان انرژی را صرف کند پس به هر دلیلی شما را از فکر کردن به چیزهایی که چالش‌برانگیز است بازگرداند. به همین دلیل تعداد کمتری از افراد در تفکر عمیق دوام می‌آورند.

4. تمایل به ماندن در ناحیه امن زندگی

تعداد بیشتری از شما یک ناحیه امن را برای زندگی خود طراحی کرده و قرارداده‌اید و به هیچ قیمتی راضی نیستید که از آن بیرون بیایید و آرامش نسبی‌تان را برای رسیدن به خودشناسی از دست بدهید. پس در نتیجه دچار روزمرگی می‌شوید و از خودشناسی باز می‌مانید.

برای دریافت مشاوره در زمینه شناخت خود می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول